Kimler Özel Eğitim Desteği Almalı?
Özel eğitim desteği, bireylerin fiziksel, zihinsel, duygusal veya sosyal gelişimlerinde engellerle karşılaşması durumunda sunulan bir hizmettir. Özel eğitim desteği alması gereken bireyler aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir:
1. Zihinsel Gelişimde Farklılık Gösterenler
- Zihinsel yetersizlikler: Hafif, orta, ağır düzeyde zihinsel engeli olan bireyler.
- Üstün zekâlı bireyler: Yaşıtlarına göre ileri düzeyde bilişsel kapasiteye sahip, ancak sosyal-duygusal ya da akademik desteğe ihtiyaç duyan bireyler.
2. Fiziksel Engeli Olanlar
- İşitme engeli: İşitme kaybı nedeniyle iletişim kurmakta güçlük çeken bireyler.
- Görme engeli: Görme yetisini kısmen ya da tamamen kaybetmiş bireyler.
- Bedensel engel: Kas-iskelet sistemiyle ilgili rahatsızlıklar veya hareket kısıtlılıkları yaşayan bireyler (örneğin serebral palsi).
3. Yaygın Gelişimsel Bozukluklar
- Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB): Sosyal iletişim, dil ve davranışsal farklılıklar gösteren bireyler.
- Asperger sendromu: Otizmin daha hafif bir formu olan, ancak sosyal etkileşim ve davranışlarda destek ihtiyacı olan bireyler.
4. Öğrenme Güçlükleri
- Disleksi: Okuma ve yazma güçlüğü.
- Disgrafi: Yazı yazma becerilerinde zorluk.
- Diskalkuli: Matematiksel işlemlerde ve kavramlarda güçlük.
5. Dikkat ve Davranış Sorunları
- Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): Dikkat sorunları ve aşırı hareketlilik nedeniyle öğrenme ve sosyal ilişkilerde zorluk çeken bireyler.
- Davranış bozuklukları: Sosyal kurallara uymakta güçlük çeken bireyler.
6. Dil ve Konuşma Sorunları
- Kekemelik, konuşma gecikmesi, sesletim veya dil gelişiminde gerilik gibi sorunları olan bireyler.
7. Özel Sağlık Durumları Olanlar
- Kronik hastalıklar: Epilepsi, diyabet veya başka bir sağlık durumu nedeniyle öğrenim ve gelişim süreci kesintiye uğrayan bireyler.
- Down Sendromu: Genetik farklılıklara bağlı olarak öğrenme ve fiziksel gelişimde desteğe ihtiyaç duyan bireyler.
8. Sosyal ve Duygusal Destek İhtiyacı Olanlar
- Travma veya duygusal sorunlar nedeniyle sosyal-duygusal gelişimlerinde gerilik yaşayan bireyler.
- Aile içi sorunlar veya çevresel faktörlerden kaynaklı uyum sorunları yaşayan bireyler.
9. Çoklu Yetersizlikler
Birden fazla alanda desteğe ihtiyaç duyan bireyler (örneğin, zihinsel ve fiziksel engelin bir arada bulunması).
Sonuç olarak;
Özel eğitim desteği, bireylerin karşılaştıkları farklılıklar veya engeller nedeniyle yaşam kalitelerini artırmak, öğrenme süreçlerini desteklemek ve topluma uyum sağlamalarını kolaylaştırmak için sunulur. Destek ihtiyacı, bireyin gelişim özelliklerine göre uzmanlar tarafından belirlenir.
Ailelerin ve eğitimcilerin erken farkındalık göstermesi, bireylerin potansiyellerini en iyi şekilde kullanmalarını sağlar. Eğer bireyin özel eğitim desteğine ihtiyaç duyup duymadığı konusunda şüpheleriniz varsa, bir Rehberlik ve Araştırma Merkezi (RAM) ile iletişime geçmek önemlidir.